ÖZEL HABER | Şanlıurfa, yüzyıllar boyunca Müslümanlar, Hristiyanlar ve Yahudilerin birlikte yaşadığı önemli şehirlerden biri olarak biliniyordu. Kentte özellikle ticaretle uğraşan Yahudi vatandaşlar; kuyumculuk, manifatura ve esnaflık gibi alanlarda aktif rol üstleniyordu. Ancak bu köklü yaşam, 19. yüzyılın sonlarına doğru yavaş yavaş değişmeye başladı.
İLK GÖÇ DALGASI 1896’DA BAŞLADI
Tarihi kaynaklara göre Urfa’daki Yahudi cemaatinin ilk kitlesel göç hareketi 1896 yılında başladı. Bu süreçte bazı aileler önce Osmanlı topraklarındaki önemli ticaret merkezi olan Halep’e göç etti. Buradan da Filistin topraklarına geçen ailelerin olduğu biliniyor. Göçün nedenleri arasında ekonomik zorluklar, bölgedeki siyasi karışıklıklar ve güvenlik kaygıları yer aldı.
1940’LAR NÜFUSU HIZLA AZALTTI
1940’lı yıllara gelindiğinde Urfa’daki Yahudi nüfusu gözle görülür şekilde azalmaya başladı. Özellikle 1947 yılında yaşanan bazı toplumsal ve kanlı olaylar, şehirde kalan Yahudi aileler üzerinde ciddi bir tedirginlik oluşturdu. Bu gelişmelerle birlikte şehirden ayrılışlar hız kazandı.
İSRAİL’İN KURULUŞU GÖÇÜ HIZLANDIRDI
1948 yılında İsrail Devleti’nin kurulmasıyla birlikte Urfa’dan da çok sayıda Yahudi ailesi toplu halde göç etti. 1950’li yıllarda bu göç hareketi zirveye ulaştı. Bu süreçte Şanlıurfa’daki tarihi sinagoglar kapandı, cemaatin düzenli ibadet hayatı sona erdi. Kentte kalan birkaç aile ise daha çok ticari faaliyetlerini toparlayarak parça parça göç etmeyi tercih etti.
1960’LARLA BİRLİKTE TAMAMEN SONA ERDİ
1960’lı yıllara gelindiğinde Urfa’daki Yahudi varlığı neredeyse tamamen sona ermiş oldu. Bazı ailelerin İsrail’e, bazıların ise Avrupa ülkelerine yerleştiği biliniyor. Bugün Şanlıurfa’da aktif bir Yahudi cemaati bulunmuyor. Ancak eski mahallelerde, çarşının bazı sokaklarında ve kent hafızasında bu çok kültürlü yaşamın izlerine rastlamak mümkün
0 Yorum